در ساختمانهای مدرن، نصب لولههای سیستم آبپاش برای اطفای حریق از اهمیت ویژهای برخوردار است تا در مواقع بحرانی، خطرات ناشی از آتشسوزی کاهش یابد. استاندارد NFPA، که توسط انجمن ملی آتشنشانی آمریکا منتشر میشود، به عنوان یکی از برجستهترین منابع در زمینه ایمنی و محافظت در مقابل آتشسوزی شناخته میشود. این استاندارد با دقت تمام جوانب مرتبط با سیستمهای لولهکشی، آبپاش و پمپهای آتشنشانی را مورد بررسی قرار داده است. استاندارد NFPA 13، استفاده از لولههای فولادی، مسی و پلاستیکی را در سیستمهای اطفای حریق توصیه میکند. در میان لولههای فولادی، گالوانیزه به دلیل مقاومت بالاتر در برابر زنگزدگی برگزیده میشود، ولی لولههای فولادی سیاه نیز به دلیل کاربردی بودن و گستردگی استفاده، محبوبیت دارند.
در مکانهای مسکونی، اداری و صنعتی، سیستمهای آتشنشانی با هدف کاهش خطرات جانی و مالی در زمان بروز آتشسوزی نصب میشوند.
تکنیکهای مهار آتش بستگی به شدت و نوع آتشسوزی دارد. برای مقابله با آتش، باید حداقل یکی از عوامل مثلث آتش – هوا، ماده سوختنی یا حرارت – را تحت کنترل قرار داد. اما این مثلث به منشور حریق با افزودن واکنشهای شیمیایی به عنوان یک عامل اصلی تبدیل شده است.
در فولادستان، مشتریان میتوانند از مجموعهای از لولههای آتشنشانی با کیفیت برتر و قیمت مناسب از برندهای معتبر داخلی و خارجی انتخاب کنند. پیش از خرید، امکان مشاوره برای انتخاب بهترین گزینه نیز وجود دارد.
انواع لوله در سیستمهای اطفای حریق با اسپرینکلر: لولههای فولادی سیاه به شمار محبوبترین و پرکاربردترین لولهها در سیستمهای اسپرینکلر میآیند. استاندارد NFPA 13 نیز لولههای مسی را در فهرست خود ذکر کرده است. علاوه بر این، لولههای پلاستیکی مانند CPVC و PEX نیز برای برخی از سیستمهای ویژه اسپرینکلر به کار میروند.
لوله فولادی در سیستم اطفای حریق:
لولههای فولادی و لوله مانیسمان به عنوان یکی از اصلیترین مؤلفههای سیستمهای اطفای حریق و آبپاشی شناخته میشوند. با ویژگیهایی چون قدرت، دوام و مقاومت در برابر حرارت، این لولهها به یک انتخاب مناسب برای این سیستمها تبدیل شدهاند. فولاد با نقطه ذوبی حدود 1500 درجه سانتیگراد، توانایی مقابله با حرارتهای بالای ساختمانهای در حال آتشسوزی را دارد.
لولههای فولادی به دو نوع لوله سیاه و لوله گالوانیزه تقسیم میشوند. لولههای سیاه بدون پوشش محافظ هستند، در حالی که لولههای گالوانیزه با یک لایه روی محافظت میشوند که از زنگزدگی و خوردگی جلوگیری میکند.
اگرچه لولههای گالوانیزه دارای عمر طولانیتری هستند، ولی لولههای فولادی سیاه به دلیل کمتر بودن خطر خوردگی در سیستمهای آتشنشانی که مایعات آنها راکد هستند، بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.
استاندارد NFPA 13 به سه نوع استاندارد لولههای فولادی اشاره دارد: ASTM A795، ASTM A53 و ASTM A135. ASTM A53 مشخصات لولههای فولادی با وزن استاندارد و فوققوی را تعریف میکند، که به ترتیب به نامهای رده 40، 80 و 160 شناخته میشوند. در سیستمهای اسپرینکلر، معمولاً از لولههای رده 40 استفاده میشود.
ASTM A135 لولههای فولادی با جوش الکتریکی را توصیف میکند و ASTM A795 لولههای فولادی مقاوم در برابر حرارت را معرفی میکند.
برای اتصال لولههای فولادی، میتوان از اتصالات رزوهای، جوشی یا شیاردار استفاده کرد. همچنین، تمامی اتصالات باید دارای واشر یا آببند مناسب باشند تا اطمینان از اتصال مطمئن حاصل شود.
برای اطمینان از کیفیت و دوام اتصالات، استفاده از رزوهکاری تنها برای لولههای فولادی با رده 40 و بالاتر توصیه میشود. ولی در شرایط خاص، اگر لولههای با دیواره نازک توسط آزمایشگاههای معتبر تایید شوند، استاندارد NFPA 13 اجازه استفاده از رزوهکاری برای آنها را نیز میدهد.
در مورد جوشکاری، تمامی لولههای فولادی قابل جوشکاری هستند، ولی باید توسط یک جوشکار ماهر و مجاز انجام شود تا اطمینان از کیفیت و مقاومت اتصال حاصل شود.
اتصالات با شیار برشی برای لولههای با رده 40 و بالاتر و با قطر کمتر از 8 اینچ، و همچنین برای لولههای با رده 30 و قطر 8 اینچ و بیشتر مناسب هستند. در مقابل، اتصالات با شیار نورد شده برای تمامی ضخامتهای لوله مناسب و قابل استفاده هستند.
واشر یا آببند در اتصالات به عنوان یک مانع برای جلوگیری از نشت مایعات استفاده میشود. این واشرها باید با کیفیت و مطابق با استانداردهای معتبر باشند تا از نشتیهای احتمالی جلوگیری شود.
در نهایت، انتخاب نوع لوله و اتصالات مناسب بستگی به نوع پروژه، بودجه و الزامات استاندارد مرتبط دارد. همیشه توصیه میشود قبل از انجام هرگونه کار لولهکشی، مشاوره با متخصصین در این زمینه انجام شود تا از بهرهبرداری بهینه و ایمن از سیستمهای اطفای حریق مطمئن شد.
لوله مسی در آتش نشانی ساختمان:
بر اساس استاندارد NFPA 13، لولههای مسی به عنوان یکی از گزینههای مناسب برای سیستمهای آبپاش در نظر گرفته شدهاند. سه نوع لوله مسی با استانداردهای:
- ASTM B88
- ASTM B75
- ASTM B251
مورد تایید قرار دارند. این لولهها میتوانند با ضخامتهای مختلفی همچون L، K و M تولید شوند، که M دارای کمترین و K دارای بیشترین ضخامت دیواره است.
برای سیستمهای اسپرینکلر، حداقل قطر لولههای مسی مورد استفاده ¾ اینچ است.
برای اتصال لولههای مسی، ترجیحاً از جوش برنج استفاده میشود، اگرچه در برخی موارد و با توجه به استاندارد NFPA 13، لحیمکاری نیز مجاز است، به ویژه برای لولههای مسی با رطوبت کم.
همچنین، هنگام خمیدن لولههای فولادی یا مسی، باید با دقت انجام شود تا آسیبی به ساختار لوله وارد نشود.
لولههای مسی با دوام و مقاومت بالایی برخوردارند، و این ویژگیها آنها را به یکی از بهترین گزینهها برای سیستمهای اطفای حریق تبدیل کرده است. مس به خوبی حرارت را منتقل میکند، و این امر میتواند در کاهش سرعت انتشار آتش موثر باشد.
هنگام اتصال لولههای مسی، باید از مواد و تکنیکهای مناسب استفاده شود تا اطمینان حاصل شود که اتصالات محکم و بدون نشت هستند. استاندارد NFPA 13 توصیههای مشخصی در مورد نحوه اتصال و جوشکاری لولههای مسی ارائه میدهد.
یکی از مزایای استفاده از لولههای مسی این است که آنها مقاوم در برابر خوردگی هستند. با این حال، برای حفظ عمر طولانیتر لوله، باید از مواد شیمیایی یا محیطهای خورنده دور نگه داشته شوند.
در نهایت، لولههای مسی به دلیل ویژگیهای فوقالعادهی خود، از جمله مقاومت در برابر حرارت، دوام و قابلیت اتصال آسان، به عنوان یکی از بهترین گزینهها برای سیستمهای اطفای حریق شناخته شدهاند. انتخاب لولههای مسی با استانداردهای مناسب و رعایت دقت در نصب و اتصال آنها میتواند به افزایش کارایی و امنیت سیستمهای اطفای حریق کمک کند.
لوله پلاستیکی و کاربردهای آن در سیستم اسپرینکلر:
در سیستمهای اسپرینکلر اطفای حریق، لولههای پلاستیکی به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، یکی از گزینههای محبوب است. استاندارد NFPA 13، استفاده از لولههای CPVC و PB را برای سیستمهای آب پاشی تأیید میکند.
لولههای CPVC، که از دسته ترموپلاستیکها میآیند، با قابلیت انعطافپذیری برجستهای برخوردار هستند. این لولهها نه تنها مقاومت بالایی در برابر حرارت دارند، بلکه توانایی تحمل دماهای بالاتری نسبت به PVC را نیز دارا میباشند، که این امر آنها را برای استفاده در سیستمهای اطفای حریق بسیار مناسب میکند.
لولههای CPVC به دلیل مقاومت خود در برابر خوردگی، یک گزینه مطمئن برای مدتها محسوب میشوند. این مقاومت به ماندگاری بیشتر سیستم کمک میکند و نیاز به تعویض یا تعمیرات مکرر را کاهش میدهد.
لولههای PB نیز با ویژگیهای مشابهی به CPVC برخوردار هستند، اما در برخی کاربردها ممکن است تفاوتهایی داشته باشند. بنابراین، هنگام انتخاب لوله برای یک پروژه خاص، باید به نوع و مشخصات پروژه توجه شود.
یکی از مزایای برجسته استفاده از لولههای پلاستیکی در سیستمهای اسپرینکلر این است که نصب آنها سریعتر و آسانتر از لولههای فلزی است. این امر میتواند هزینههای نصب را کاهش دهد و فرآیند راهاندازی سیستم را تسریع بخشد.
در نهایت، هنگام انتخاب لوله برای سیستم اطفای حریق، باید به تمام جوانب و ویژگیهای مختلف هر نوع لوله توجه کرد. استانداردها و مقررات محلی نیز میتوانند در تصمیمگیری نقش داشته باشند، بنابراین مشاوره با متخصصان در این زمینه اهمیت دارد.