اتصالات گالوانیزه چیست؟
اتصالات گالوانیزه از جمله اتصالاتی هستند که برای وصل کردن لوله گالوانیزه استفاده می‌شوند. این اتصالات به دلیل فرآیند گالوانیزاسیونی که روی آن‌ها انجام می‌شود، قیمتی بیشتر از اتصالات معمولی دارند، اما مزیت‌هایی چون استحکام بیشتر، مقاومت در برابر رطوبت و پوسیدگی را نیز به همراه دارند.
برای درک بهتر اتصالات گالوانیزه، باید با فرآیند گالوانیزاسیون آشنا شویم. لوله‌های ساخته شده از آهن و فولاد با گذشت زمان و تحت تأثیر رطوبت، ممکن است زنگ بزنند. برای افزایش مقاومت این لوله‌ها و اتصالات مربوط به آن‌ها، از فرآیند گالوانیزاسیون استفاده می‌شود. در این فرآیند، لوله و اتصالات آهنی و فولادی در استخری از فلز روی مذاب غمار می‌شوند و سپس سرد می‌شوند تا یک پوشش روی بر روی آن‌ها ایجاد شود.
روش گالوانیزاسیون برای اولین بار در سال 1772 توسط لوئیچی کالوانی ابداع شد. این فرآیند باعث می‌شود فلز روی در سطح دیگر فلزات قرار گیرد، مانع زنگ زدگی و خوردگی آن‌ها شود و استحکام فلزات را افزایش دهد.
انواع اتصالات گالوانیزه
اتصالات گالوانیزه، به دلیل مقاومت به خوردگی و طول عمر بالا، در صنایع مختلف استفاده می‌شوند. این اتصالات با توجه به نوع استفاده، به چندین نوع تقسیم می‌شوند:
- اتصالات جوشی: این نوع اتصالات به لوله‌های پایپینگی اتصال می‌یابند. این اتصالات با استفاده از جوش به هم متصل می‌شوند و به دو نوع جوشکاری BUTT WELD و SOCKET WELD تقسیم می‌شوند.
- اتصالات دنده‌ای: در این نوع اتصالات از دنده‌ها برای اتصال استفاده می‌شود. محدودیت سایز در این اتصالات وجود دارد که معمولا سایز‌های 10 تا 12 سانتی‌متر را شامل می‌شود.
- اتصالات فلنج‌دار: این اتصالات در لوله‌های گالوانیزه بسیار رایج هستند. از آن‌ها برای اتصال به سر لوله‌ها و پیچیدن به لوله دیگر با استفاده از پیچ و مهره استفاده می‌شود. این اتصالات از جنس آلیاژ چدن ساخته شده‌اند.
در زیر به معرفی برخی از انواع مختلف اتصالات گالوانیزه می‌پردازیم:
- زانویی گالوانیزه: برای تغییر مسیر لوله‌ها در زوایای 45 و 90 درجه استفاده می‌شود.
- درپوش گالوانیزه: برای مسدود کردن لوله‌ها به کار می‌رود.
- سه راهی گالوانیزه: برای ایجاد انشعابات مختلف استفاده می‌شود.
- رو پیچ تو پیچ گالوانیزه: برای اتصال لوله به اتصال یا دو اتصال به یکدیگر استفاده می‌شود.
- بوشن گالوانیزه: با دنده داخلی برای اتصال دو لوله به هم یا به دستگاه استفاده می‌شود.
- کپ گالوانیزه: مانند درپوش استفاده می‌شود اما با اتصال دنده داخلی.
- چپقی گالوانیزه: برای تغییر مسیر لوله‌ها استفاده می‌شود.
- چهارراه گالوانیزه: برای اتصال یک لوله به سه انشعاب استفاده می‌شود.
- مهره ماسوره گالوانیزه: چندتکه‌ای و برای وصل کردن لوله به دستگاه استفاده می‌شود.
- مغزی گالوانیزه: با دو طرف دنده خارجی برای اتصال دو دستگاه به کار می‌رود.
- تبدیل گالوانیزه: برای اتصال دو لوله با اندازه‌های متفاوت به هم استفاده می‌شود.
اتصالات گالوانیزه به دلیل مقاومت بالا و طول عمر طولانی در صنایع مختلف به ویژه در ساختمانی، نفتی، گازی و آبرسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایای اتصالات گالوانیزه
در دنیای صنعت، ویژه‌تر در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، اتصالات گالوانیزه به شدت مورد استقبال قرار گرفته‌اند. زیرا این اتصالات با ویژگی‌های خاص خود، از جمله استقامت بالا، به صنایع پر استفاده می‌شوند. برخی از مزایای برجسته این اتصالات عبارتند از:
- هزینه ساخت و فروش پایین: نسبت به دیگر اتصالات صنعتی، اتصالات گالوانیزه با هزینه کمتری ساخته و به فروش می‌رسند.
- طول عمر طولانی: این اتصالات با دوام بسیار بالایی برخوردار هستند، که می‌تواند به کاهش هزینه‌های جایگزینی و تعمیرات کمک کند.
- مقاومت در برابر فشار: اتصالات گالوانیزه توانمندی ویژه‌ای در مقابل فشارهای بالا دارند.
- قابلیت استفاده در دماهای بالا: این اتصالات حتی در شرایط دمایی بسیار بالا نیز قابل استفاده هستند.
- مقاومت مکانیکی: در مقابل ضربات و تاثیرات فیزیکی خارجی، این اتصالات با مقاومت بالایی مواجه می‌شوند.
- مقاومت در برابر آتش و نفوذ هوا: اتصالات گالوانیزه علاوه بر مقاومت در برابر آتش، از نفوذ هوا به بدنه لوله‌ها جلوگیری می‌کنند.
- ضریب انبساط طولی کم: این ویژگی باعث می‌شود که در شرایط تغییر دما، تغییر شکل آن‌ها به حداقل برسد.
- مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و مواد شیمیایی: با توجه به فرآیند گالوانیزاسیون، اتصالات گالوانیزه در برابر زنگ‌زدگی و تاثیر مواد شیمیایی خورنده مقاوم هستند.
با این ویژگی‌ها، اتصالات گالوانیزه در صنایع مختلف به یکی از انتخاب‌های اصلی تبدیل شده‌اند. البته باید توجه داشت که کیفیت این اتصالات بستگی به فلز مورد استفاده در فرآیند گالوانیزاسیون دارد، لذا انتخاب اتصالات با کیفیت برای اطمینان از کارایی بالا اهمیت دارد.
کاربرد اتصالات گالوانیزه
اتصالات گالوانیزه جزو رایج‌ترین اتصالات مورد استفاده در صنعت می‌باشد. حدود 50 سال پیش، استفاده از این نوع اتصالات در ایران رواج یافت و امروزه نیز در برخی موارد در داخل کشور تولید می‌شود. ویژگی مهم این اتصالات، داشتن پوشش گالوانیزه است که از زنگ زدن و پوسیدگی اتصالات جلوگیری می‌کند.
- گلخانه‌ها: در ساخت گلخانه‌ها برای ایجاد یک محیط مناسب برای رشد گیاهان، از اتصالات گالوانیزه استفاده می‌شود.
- کشاورزی و آبرسانی: این اتصالات به علت مقاومت بالا در برابر خوردگی در سیستم‌های آبیاری و آبرسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ساخت سازه‌های فلزی: برای ارتباط بین قطعات فلزی و ساخت انواع سازه‌ها از این نوع اتصالات استفاده می‌شود.
- تصفیه‌خانه‌ها: در سیستم‌های لوله‌کشی تصفیه‌خانه‌ها نیز از اتصالات گالوانیزه بهره‌برداری می‌شود.
- مخابرات: در بسیاری از تجهیزات مخابراتی از این اتصالات به دلیل مقاومت در برابر شرایط جوی مختلف استفاده می‌شود.
- حصارکشی: برای ایجاد حفاظ و حصار در اطراف مزارع و مکان‌های خاص، اتصالات گالوانیزه به خاطر طول عمر طولانی و مقاومت برابر شرایط جوی مختلف مورد توجه قرار می‌گیرد.
همچنین، نباید فراموش کرد که اتصالات گالوانیزه در گازکشی استفاده نشوند، چرا که با قرارگرفتن در معرض گاز، لایه گالوانیزه از بین می‌رود و احتمال خطراتی همچون انسداد لوله وجود دارد.
در نهایت، با توجه به مقاومت و ویژگی‌های متمایز اتصالات گالوانیزه، استفاده از آن‌ها در بسیاری از صنایع و پروژه‌های عظیم مهندسی به افزایش پیدا کرده است.
استاندارد اتصالات گالوانیزه
اتصالات گالوانیزه در تولید و مونتاژ باید طبق استانداردهای معین و خاص تولید شوند. این استانداردها به منظور ضمانت کیفیت، ایمنی و دوام این محصولات تعریف شده‌اند. به عنوان یک نمونه، ابعاد اتصالات گالوانیزه باید طبق استاندارد NPT تعیین و ساخته شوند. این استانداردها به ویژه در صنعت‌هایی که به دقت بالا و کیفیت مناسب نیاز دارند، حائز اهمیت هستند.
قیمت اتصالات گالوانیزه
قیمت اتصالات گالوانیزه بستگی به موارد متعددی دارد. عواملی چون نوع فرآیند گالوانیزاسیون، وزن اتصال، نوع مواد استفاده شده و مشخصات دیگر می‌توانند بر قیمت نهایی تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، اتصالات گالوانیزه که از فرآیند گالوانیزاسیون گرم یا سرد بهره برده‌اند، قیمت‌های متفاوتی دارند. همچنین تفاوت در نوع ساخت، چه درزدار یا مانیسمان، نیز بر روی قیمت نهایی اتصالات گالوانیزه تأثیر مستقیم دارد. اگر به دنبال اطلاعات دقیق‌تر در خصوص قیمت‌ها هستید، توصیه می‌شود با کارشناسان فروش فولادستان تماس بگیرید.